Ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς

• Εκτύπωση

Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 17 Σεπτεμβρίου 2017, μετά τὴν ὕψωση τοῦ Τιμ. Σταυροῦ (Μάρκ. η΄ 34 - θ΄ 1)

Εἶπεν ὁ Κύριος· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυ­ρὸν αὐτοῦ, καὶ ­ἀκολουθεί­τω μοι. ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ­ψυ­χὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπο­λέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀ­πο­λέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνε­κεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελί­­ου, οὗτος σώσει αὐτήν. τί γὰρ ὠφελήσει ­ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ­ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐ­τοῦ; ἢ τί δώσει ­ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐ­τοῦ; ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέ­γω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.

πηγη

Κυριακή μετά τήν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ (Μρ. 8, 34 – 9, 1) 

17 Σεπτεμβρίου 2017

 «Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» 

Ἕνα μπουκέτο μέ ἀλήθειες μᾶς πρόσφερε στή ση- μερινή εὐαγγελική περικοπή ὁ Κύριος. Ἄν θέ- λαμε νά ἀναπτύξουμε σέ ὅλο του τό εὖρος τό κείμενο πού ἀκούσαμε σήμερα, θά χρειαζόμασταν ἀρκετές μέρες νά μιλᾶμε. Νά μείνουμε, ὅμως, σ’ αὐτό τό στίχο καί νά ἀναλογισθοῦμε λίγο τό νόημά του. «Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» Ὁ ἄνθρωπος πάντοτε κυνηγοῦσε τό συμφέρον του. Πάντοτε ζητοῦσε τό καλύτερο γιά τή ζωή του.

Σήμερα, λοιπόν, ὁ Κύριος μᾶς δείχνει ποιό εἶναι τό πραγματικό μας συμφέρον καί ποιά εἶναι ἡ πιό ση- μαντική προτεραιότητα στή ζωή. Τό πιό πολύτιμο πράγμα πού ὑπάρχει στόν κόσμο δέν χρειάζεται νά σκάψουμε στά ἔγκατα τῆς γῆς, γιά νά τό βροῦμε. Δέν χρειάζεται νά ληστέψουμε τράπεζες ἤ νά κάνουμε ἄλλες παρανομίες, γιά νά τό ἀποκτήσουμε. Δέν χρειάζεται νά κάνουμε συμβιβασμούς καί διάφορες ἀναξιοπρέπειες, γιά νά τό ἀπολαύσουμε. Τό ἔχουμε ἤδη. Μᾶς τό χάρισε ὁ ἴδιος ὁ Θεός τή στιγμή πού μᾶς δημιουργοῦσε. Εἶναι τό κομμάτι τοῦ Θεοῦ πού ἔχουμε μέσα μας, τό ὁποῖο γεννιέται τή στιγμή πού γεννιόμαστε καί δέν πεθαίνει ποτέ. Εἶναι αὐτό πού ὀνομάζουμε ψυχή. «Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» Γιά νά καταλάβουμε πόσο πολύτιμη εἶναι ἡ ψυχή, πρέπει νά τήν ἐξετάσουμε, ἔστω καί πρόχειρα. Ἡ ψυχή εἶναι τό ἄυλο κομμάτι τῆς ἀνθρώπινης φύσεως. Εἶναι αὐτό πού δέ φαίνεται, καί ὅμως ὑπάρχει! Τό ὅτι ὑπάρχει ἡ ψυχή τό καταλαβαίνουμε ἀπό τίς ἐνέργειές της. Ἄν θέλαμε νά μιλήσουμε γιά τήν οὐσία της, δέ θά τά καταφέρναμε, διότι ἡ ψυχή δέν ἔχει χημική σύνθεση, δέν ἔχει διαστάσεις, δέν ἔχει τίς ἰδιότητες τῆς ὑλικῆς μας ὑπο- στάσεως, πού εἶναι τό σῶμα. Ἡ ψυχή, ὅμως, φιλοξενεῖ τή σκέψη, ἡ ψυχή αἰσθάνεται, ἡ ψυχή ἔχει ἀμέτρητη δύναμη. Ψυχή ἔχουν καί ἄλλα δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ. Κανένα, ὅμως, ἀπό τά ἄλλα πλάσματα δέν διαθέτει τή σύνθεση τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Μόνον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά σκέφτεται λογικά. Μόνον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἔχει αἰσθήματα καί νά τά συνδυάζει μέ τή λογική του ἤ ὄχι. Μόνον ὁ ἄνθρωπος ἔχει μέσα του αὐτή τή φωτιά πού ὀνομάζεται θυμός, ὄχι μέ τήν ἔννοια τῆς ὀργῆς, ἀλλά μέ τήν ἔννοια τῆς δύναμης νά βάζει στόχους καί νά τούς ἐπιτυγχάνει. Εἶναι αὐτό πού ἀλλιῶς τό ὀνομάζουμε θέληση. Ἡ ψυχή μας, ὅμως, εἶναι πολύτιμη ὄχι μόνο ἐπειδή διαθέτει τή λογική, τό συναίσθημα καί τή θέληση. Ἡ ψυχή μας εἶναι πολύτιμη, διότι κυρίως διαθέτει τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τά χαρίσματά Του. Τά χαρίσματα τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς πού καθρεπτίζουν τό Θεό εἶναι τό δημιουργικό χά ρισμα, τό χάρισμα τῆς ἐλευθερίας καί τό χάρισμα τῆς ἀγάπης. Καθετί πού δημιουργεῖ ὁ ἄνθρωπος πρῶτα σχεδιάζεται μέσα στήν ψυχή του. Συνεργάζονται οἱ τρεῖς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, δηλαδή τό συναίσθημα, ἡ λογική καί ἡ θέληση καί ἐπιτυγχάνεται ἡ δημιουργία. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό μοναδικό πλάσμα τοῦ Θεοῦ, πού ἔχει τή δημιουργική ἱκανότητα χωρίς ὅρια. Ὅλα τά πλάσματα δημιουργοῦν ἀπό ἔνστικτο καί κά- νουν συγκεκριμένα πράγματα, πού τούς ἐξυπηρετοῦν στήν ἐπιβίωσή τους. Ἡ ψυχή, ὅμως, μπορεῖ νά δημιουργεῖ τά πά- ντα. Μπορεῖ ἡ ἀνθρώπινη ψυχή νά δημιουργήσει ὅ,τι θέλει, ὅ,τι σκεφτεῖ καί σχεδιάσει καί ὅ,τι αἰσθάνεται. Δημιουργεῖ ἀριστουργήματα τέχνης, δημιουργεῖ ἐπιστημονικά ἐπιτεύγματα, δημιουργεῖ μνημεῖα πίστεως. Ὁ ὄγκος τῶν ἀνθρώπι- νων δημιουργημάτων εἶναι τόσο μεγάλος, πού εἶναι δύσκο- λα προσπελάσιμος, ἀκόμη καί ἀπό τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο. Ἔπειτα ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἕνα πολύτιμο χάρισμα, ἀλλά καί μία παγίδα. Μόνον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά διαλέγει σύμφωνα μέ τά συναισθήματά του, μέ τή λογική του καί μέ τή δύναμη τῆς ψυχῆς του. Μόνον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά διαλέγει ἐλεύθερα καί ὄχι ἀπό ἔνστικτο. Μόνον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐπιλέγει τό σωστό ἤ τό λάθος, τήν ἀρετή ἤ τήν κακία. Ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι θεϊκό χάρισμα καί ἡ καλή καί σωφρονισμένη χρήση της μπορεῖ νά ὁδηγήσει τόν ἄνθρωπο στή σωτηρία καί τή θέωση. Τέλος ἡ ἀγάπη εἶναι ἕνα χάρισμα πού φωλιάζει στήν ἀνθρώπινη ψυχή σέ μέγεθος πού ἀγγίζει τό ἄπειρο. Γιά τόν ἄνθρωπο ἡ ἀγάπη, πού γεννιέται καί καλλιεργεῖται καί αὐ- ξάνεται στήν ψυχή του, δέν εἶναι ἕνα ἁπλό συναίσθημα.  Εἶναι ἕνας τρόπος ζωῆς. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ ἐξομοίωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τό Θεό. Ὁ Θεός φυτεύει τήν ἀγάπη στήν ψυχή μας, ὁ Θεός τή συντηρεῖ καί, ἄν φροντίσουμε κι ἐμεῖς νά τήν αὐξήσουμε καί νά τή χρησιμοποιήσουμε μέ σωφροσύνη, τότε ἡ ἀγάπη μᾶς ὁδηγεῖ κοντά στό Θεό πιό γρήγορα καί πιό εὔκολα ἀπό κάθε ἄλλο δρόμο. Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι πολύτιμη, διότι ἐκεῖ βρίσκεται ἡ οὐσία καί τό νόημα τῆς ζωῆς. Ἡ ψυχή κρατάει τό σῶμα ζωντανό. Ἕνα ἄψυχο σῶμα εἶναι ἕνα νεκρό σῶμα. Ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ βασικότερη προϋπόθεση καί γιά τήν ὑγεία τοῦ σώματος. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἔχει χάσει τήν ἀξία τῆς ψυχῆς του καί τήν ξεπουλάει μέ φτηνά καί ἐφήμερα ἀνταλλάγματα. Τό εἰρωνικό εἶναι ὅτι αὐτά πού κάνει τά κάνει γιά τήν ἐσω- τερική του εὐτυχία καί στό τέλος χάνει τά πάντα. «Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» Ἄς τό σκεφτόμαστε αὐτό κάθε φορά πού ἔρχονται οἱ μικρότητες τῆς καθημερινότη- τας νά μᾶς ταλαιπωρήσουν. Ἄς φωτίζουμε τήν ψυχή μας μέ τήν προσευχή, ἄς τήν καθαρίζουμε μέ τή μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση, ἄς τήν τρέφουμε μέ τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ἄς τή γυμνάζουμε μέ τήν ἀρετή καί τήν ἀγάπη καί ἄς χαιρόμαστε τήν καλή της κατάσταση καί τόν ἐξαγιασμό της, πού εἶναι τό δῶρο καί ἡ ἀνταπόδοση τοῦ Θεοῦ στήν κάθε μας κίνηση πρός τήν ἀγάπη Του.

 Ἀμήν.  

πηγη